Olga Tokarczuk napisała tę powieść kilka lat po otrzymaniu literackiego Nobla. Jest to, jak zaznaczyła w podtytule „Horror przyrodoleczniczy”. Książka została wydana w 2022 roku. Głównymi bohaterami są mężczyźni, chorzy na gruźlicę, przebywający w Görbersdorfie.
Jest połowa września 1913 roku. Do słynnego sanatorium przybywa ze Lwowa student politechniki, Mieczysław Wojnicz. Ma nadzieję, że po pobycie w tym miejscu z czystym powietrzem oraz po poddaniu się nowatorskim metodom leczniczym, wróci do domu zdrowy, ku uciesze swego ojca. W Pensjonacie dla Panów, w którym zamieszkał, Mieczysław poznaje innych pensjonariuszy, którzy przybyli tu z Berlina, Breslau, Królewca oraz Wiednia. Panowie spędzają czas na spacerach oraz w czasie posiłków. Oprócz zabiegów, jakim są poddawani, mają czas na dyskusje. Są one niezwykle interesujące. Dotyczą wszelkich przejawów życia, poruszają tematy trudne, często kontrowersyjne. Panowie zagłębiają się w dysputy filozoficzne. Bardzo często wyrażają swoje poglądy na temat kobiet.
„Empuzjon” czytałam z prawdziwą przyjemnością. Autorka opisuje Sokołowsko, znane od 1855 roku, jedno z pierwszych na świecie i słynne w całej Europie specjalistyczne sanatorium leczące choroby „piersiowe i gardlane”. Z wielką dbałością o szczegóły przedstawia swoich bohaterów, ich zajęcia, spotkania, spacery i rozmowy. Bardzo warto przeczytać tę powieść. Dla miłośników twórczości noblistki, to prawdziwa uczta intelektualna, a dla tych, którzy jej nie znają, okazja aby ją polubić (pokochać?). A skąd „horror” w podtytule ? Kto przeczyta, ten się dowie J.
Aleksandra Szymkowska – Padniewska, DKK Polkowice
Czerwiec 2023